บทที่ ๔ ธรรมหมวด ๔ (จตุกกะ)

บทที่ ๔: ธรรมหมวด ๔ (จตุกกะ)

๑. อริยสัจ ๔ (ความจริงอันประเสริฐ)

หลักคำสอนที่เป็นหัวใจสำคัญของพระพุทธศาสนา:

1. ทุกข์: ความไม่สบายกาย ไม่สบายใจ (ปัญหา)
2. สมุทัย: เหตุแห่งทุกข์ (ตัณหา ความอยาก)
3. นิโรธ: ความดับทุกข์ (การดับตัณหา)
4. มรรค: หนทางแห่งความดับทุกข์ (มรรคมีองค์ ๘)

๒. อิทธิบาท ๔ (ธรรมที่นำไปสู่ความสำเร็จ)

1. ฉันทะ: ความพอใจรักใคร่ในสิ่งที่ทำ
2. วิริยะ: ความเพียรพยายามทำสิ่งนั้น
3. จิตตะ: ความตั้งใจฝักใฝ่ในการทำสิ่งนั้น
4. วิมังสา: ความไตร่ตรองพิจารณาหาเหตุผล (ใช้ปัญญาตรวจสอบ)

๓. อัปปมัญญา ๔ (ธรรมเป็นเครื่องอยู่โดยไม่มีประมาณ)

หลักธรรมที่ควรมีในใจอย่างไม่มีขอบเขต:

1. เมตตา: ความปรารถนาให้ผู้อื่นเป็นสุข
2. กรุณา: ความสงสารคิดช่วยให้ผู้อื่นพ้นทุกข์
3. มุทิตา: ความยินดีเมื่อผู้อื่นได้ดี
4. อุเบกขา: ความวางใจเป็นกลาง (ความเป็นกลางต่อผลกรรมของสัตว์)